‘Zonder vrouwen gaat het niet in de kerk’

14 november 2023

Portret R.-K. Vrouwengroep Haarlem

Lizette Romijn

Eind oktober stelde het Vaticaan zijn eindrapport op met conclusies uit de wereldwijde synode. Het rapport laat de worsteling van de Kerk zien over de vraag welke rollen vrouwen kunnen en moeten spelen in de Kerk van de toekomst. Binnen de diocesane consultatiefase van de synode zijn over dit onderwerp in Bisdom Haarlem-Amsterdam meerdere gespreksavonden geweest. Zo ook in de r.-k. Vrouwengroep van Haarlem.

‘In maart 2021’, vertelt Lizette Romijn van de r.-k. Vrouwengroep, ‘hebben wij in Haarlem een gespreksavond voor vrouwen georganiseerd over de roeping van vrouwen en hun rol in de Kerk. Het verslag van deze avond is opgenomen in het rapport van het Netwerk Katholieke Vrouwen dat naar Rome is gestuurd.’ Het stelt dat het vrouwelijk talent bij formele functies in de kerk onder- gerepresenteerd is. Het stuk pleit voor een actiever beleid ter vergroting van de aanwezigheid van vrouwen in bestuurlijke functies en het pastoraat.

Michelle Mallinger

Mass, wine, nacho’s

Lizette is samen met Michelle Mallinger – die in 2018 aan de wieg van de Haarlemse vrouwengroep stond – de kartrekster.
Over hoe de groep in 2018 tot stand kwam, vertelt Michelle: ‘Ik was katholiek gedoopt en trouwde met een protestantse man. Toen wij kinderen kregen, wilden we ze een gelovige opvoeding geven. Maar hoe? Ik sprak er na de Mis een keer over met een andere vrouw in ongeveer dezelfde situatie. We besloten samen wat te gaan drinken in de stad en merkten dat we onze geloofsvragen, zoals het belijden van je geloof in de hectiek van het moederschap naast een carrière, goed met elkaar konden delen. Van lieverlee sloten nog meer vrouwen zich aan en ontstond een groep die eens in de maand op zaterdagavond na de Mis samenkwam. Dit werden de ‘Mass, Wine, Nacho’s’ avonden. Ik wilde graag mijn roeping om vrouwen bij elkaar te brengen en elkaar te helpen groeien in geloof delen met onze bisschop, monseigneur Hendriks. Hij moedigde ons aan om de groep spontaan te laten groeien. Dat deden we, en in augustus 2023 kwam het moment dat we de groep een eigen plek in de kerk konden geven, met een eigen pagina op de website en een duidelijk adres. De bisschop heeft de r.-k. Vrouwengroep toen ook zijn zegen gegeven, inclusief drie activiteiten per jaar die een meer ‘diocesaan’ karakter hebben. We zijn nu met z’n 59en.’
Lizettes deelname aan de vrouwengroep is daarin handig. Zij is als vicekanselier werkzaam aan de curie van Bisdom Haarlem-Amsterdam, wat ‘de lijntjes korter maakt, al is mijn deelname aan de vrouwengroep iets wat ik in mijn vrije tijd doe’.

Roeping van de vrouw

Beiden hebben de Synode gevolgd, in het bijzonder wat is gezegd over de rol van vrouwen in de Kerk. Over de vraag om toelating van vrouwen tot het gewijde ambt, noemt Lizette dat dit geen concreet gespreksonderwerp is van de r.-k. vrouwengroep. ‘Het doel van onze vrouwengroep is het onderscheiden van de roeping van vrouwen en zo te groeien in geloof. Dat de vraag naar de roeping van de vrouw vaak gepaard gaat met de vraag naar de wijding van de vrouw, heeft in het verleden tot veel polarisatie geleid. Die polarisatie heeft ons niet geholpen de zaken te verduidelijken. Die verduidelijking over de roeping willen wij nu wel. Doel is daarin de heiligheid van de Kerk. Zoals in Genesis beschreven is de mens als man én vrouw geschapen naar Gods evenbeeld. Wat betekent het man-zijn en het vrouw-zijn dan en hoe kunnen beide elkaar compleet maken, ook binnen de Kerk? Paus Johannes Paulus II heeft ons opgeroepen dit ‘vrouwelijk profetisme’ te onderzoeken. Daarvoor moeten we creatief denken. Steeds de vraag naar openstelling van gewijde ambten voor vrouwen, vind ik niet echt creatief. Eerder zou ik denken aan de ruimte die er al is, bijvoorbeeld de godgewijde maagdelijkheid, en onderzoeken of we daar meer mee kunnen.’ Michelle vult aan: ‘de diacones in het verleden had andere taken dan de huidige diaken. Dat kan ons richting geven. En vergeet ook niet alle vrouwelijke heiligen. Eén ding is duidelijk: zonder de inzet van vrouwen in de kerk, gaat het niet.’

Maria Magdalena als rolmodel

Er zit misschien iets waars in het gezegde ‘bidden en zingen zijn vrouwendingen’. Dat brengt Lizette op het charisma van vrouwen. ‘Vrouwen zijn van nature relatiegericht. Het elkaar steunen rondom moeilijke thema’s is dan ook een kernwaarde van de vrouwengroep. Heel concreet geven we daar invulling aan tijdens een speciale gebedsbijeenkomst rond Maria Boodschap. We gaan dan in processie naar de Mariakapel en bidden daar de vespers. We bidden in het bijzonder voor het thema zwangerschap. Voor velen is dit een blij thema, maar rondom zwangerschap kunnen ook veel zorgen, angst en pijn zijn. Bijvoorbeeld voor mensen die ongewenst kinderloos zijn, of ouders die een miskraam hebben gehad. Of voor vrouwen die ooit een abortus hebben gehad en daar pijn aan ervaren. Iedereen die zorgen, pijn en verdriet rondom zwangerschap wil delen met God, is uitgenodigd om aan te sluiten. De gebedsintenties zijn in stilte, en naderhand is er voor wie wil een laagdrempelige ontmoeting.
Het moederschap is kenmerkend voor de vrouw, maar is breder dan het krijgen van kinderen. Volgens Michelle zijn het vaak vrouwen die het geloof doorgeven aan anderen, zoals Maria Magdalena als eerste getuige de verrijzenis van de Heer bekend maakte. ‘Dat vrouwen dienstbaar kunnen zijn zoals Martha was, dat weten we inmiddels wel. De vraag is wat er in de Kerk gebeurt als vrouwen de rol van Maria Magdalena meer gaan vervullen. De r.-k. vrouwengroep Haarlem wil helpen dat uit te zoeken.’

Naar de website: R.-K. Vrouwengroep Haarlem

Lizette Romijn (l) en Michelle Mallinger van de r.-k. Vrouwengroep Haarlem

Andere berichten