Op woensdag 10 december kwamen 130 mensen online samen voor een verdiepend webinar over synodaliteit. Met drie sleutelfiguren uit het proces – Monique de Witte, diaken Geert De Cubber en Jos Moons SJ – dachten we na over een vraag die in onze kerken steeds urgenter wordt: Hoe gaat synodaliteit verder – wereldwijd, lokaal en persoonlijk?
Het werd een avond vol herkenning en hoop. Niet alleen over structuren of rapporten, maar vooral over een nieuwe manier van kerk zijn: luisteren, samen leren, onderscheid maken, biddend op weg gaan – stap voor stap, met elkaar.
In het webinar (hieronder terug te kijken) deelden de sprekers hun ervaringen uit Rome, uit de landelijke synodale teams, en uit lokale gemeenschappen waar synodaliteit begint te leven.
Vijf inzichten uit het webinar
1. Synodaliteit begint niet in Rome, wel bij de doop van iedere gelovige
Jezuïet Jos Moons verwoordde het scherp: de kern van synodaliteit is dat iedere gedoopte drager is van de Geest. Niet alleen priesters of bisschoppen, maar wij allemaal. Daarom is synodaliteit in wezen geen structuur, maar een stijl van leven en kerk zijn.
2. Luisteren is het eerste werkwoord van de Kerk
Monique vertelde hoe zij in de eerste fase van het synodale proces in Den Bosch bij een bijeenkomst meemaakte dat mensen met totaal verschillende visies tóch konden spreken op een dieper niveau. Wanneer we niet meteen reageren, maar innerlijk ruimte maken, kan de Geest iets nieuws laten ontstaan.
3. Verschil van inzicht is geen probleem, wel materiaal voor de Geest
Geert vertelde hoe hij tijdens de synode in Rome aan tafel zat met een bisschop met wie hij het over bijna niets eens was. Maar in de koffiepauze ontdekten ze hun gedeelde passie voor Christus. “We bleven het oneens – maar wél als vrienden.”
Synodaliteit vraagt dus geen uniformiteit, maar een houding van vriendschappelijke openheid.
4. Synodaliteit is concreet: het moet zichtbaar worden in parochies
2028 wordt een belangrijk jaar: dan rapporteren bisdommen aan Rome hoe synodaliteit lokaal vorm heeft gekregen. Denk aan:
- het luisteren naar stemmen aan de randen
- pastorale raden die écht functioneren
- duidelijke plekken waar vrouwen verantwoordelijkheid krijgen
- manieren om de spirituele onderscheiding te oefenen
Monique benadrukte dat dit niet iets is voor “hogerhand”: elke geloofsgemeenschap kan vandaag al beginnen.
5. De Geest leren horen vraagt oefening én stilte
Hoe luister je eigenlijk naar de Geest?
Jos gaf drie eenvoudige, haalbare gewoonten:
- waarderen: elkaar actief bedanken en erkennen
- luisteren: niet reageren met “ja maar”, maar werkelijk horen
- delen: af en toe iets van je geloofservaring inbrengen
Geert vulde aan: “Soms heb je in een vergadering gewoon twee minuten stilte nodig. Dáár kan de Geest spreken.”
Hoe kun jij zelf synodaal leven?
Het webinar gaf veel inspiratie voor een heel concrete start:
- Begin in je eigen groep of parochie met biddend vergaderen: een kaars, een Schriftlezing, een moment van stilte.
- Gebruik het luisterend gesprek zoals uitgewerkt op de website Luisterend op Weg (zie een link in de shownotes).
- Vraag in je gemeenschap: Waar ervaren wij leven, vreugde, vrijheid? En hoe kunnen we daar meer ruimte aan geven?
Synodaliteit blijkt geen groot project, maar eerder een houding die begint bij kleine, dagelijkse keuzes.
Shownotes
Tijdens het webinar werden verschillende websites gedeeld in de chat. De belangrijkste vind je hier terug:
- Podcast Dolle Maria’s – aflevering 13: “De katholieke GTST-knoop”
Over synodaliteit, vernieuwing en vrouwen in de kerk. - Toolbox van Luisterend op Weg
Praktische werkvormen, gespreksmethoden en materialen om synodaal te werken in de lokale gemeenschap. - Implementatiefase synode – wat wordt nu van gemeenschappen verwacht?
Werkvertaling met de concrete stappen voor bisdommen, parochies en groepen richting 2028.
Verder lezen: bestel het boek
De toekomst van synodaliteit – hoe verder?
door Christine Colbert & Jos Moons SJ
Wil je dieper begrijpen wat synodaliteit betekent en hoe je er zelf mee kunt oefenen? Dit boek geeft een helder, praktisch en hoopvol perspectief. Inclusief gespreksvragen die ideaal zijn voor parochies en groepen die samen willen leren luisteren.
👉 Bestel het boek via het Platform voor ignatiaanse spiritualiteit
