Met het wereldwijde synodale proces heeft paus Franciscus een hervorming van de kerk ingezet. Het is een hervorming van de mentaliteit, waarbij iedere gedoopte wordt uitgenodigd om hierin zijn of haar verantwoordelijkheid te nemen. Het gaat erom dat we, bij alles wat we doen in de kerk, gaan luisteren naar elkaar én naar wat de Heilige Geest ons te zeggen heeft. In deze serie artikelen ‘Luisterend op weg’, van de hand van diverse gelovigen, laten we zien hoe dat in het dagelijks leven vorm kan krijgen.
Synodaliteit in de liturgie
Jos Moons sj
Een synodale kerk vraagt om een cultuuromslag, óók in de liturgie. In de Universitaire Parochie van de KU Leuven voeren we daarom soms een geloofsgesprek op de plaats van de preek. In plaats van dat er tot hen gesproken wordt, bezinnen de kerkgangers zich samen op het geloof. Concreet verloopt dat als volgt. Meestal geven de voorgangers een heel korte duiding van wat we gelezen hebben, gevolgd door een vraag om over na te denken. Daarna krijgen mensen de kans om hun gedachten te delen. We gaan dan met microfoon langs de mensen die hun hand opsteken omdat ze iets willen zeggen. We sluiten af met een rustig moment met mooie muziek of een gezongen refrein.
Pas lazen we het verhaal over het Laatste Avondmaal. We vroegen de volwassenen: wat roept het op om te horen hoe het Jezus verging op een van zijn laatste dagen? En voor de kinderen: hoe zou Jezus zich voelen? Wat zou je willen zeggen tegen Jezus? De getuigenissen waren prachtig. We hoorden onder andere dat Jezus waarschijnlijk verscheurd was: enerzijds is er zijn eigen naderende dood, anderzijds weet hij dat dat goed is voor anderen. Of dat stervenden soms meer bezorgd zijn om hun kinderen dan om zichzelf, en dat we dat vandaag ook zien bij Jezus. De kinderen wilden Jezus aanmoedigen om door te gaan – “Trek het je niet aan, ook al zijn de mensen tegen u” – en wilden ook dank je wel zeggen.
We breken en delen het eigen geloof
De pastores vertellen dus niet hoe het zit, maar animeren een geloofsgesprek waarin mensen zélf woorden zoeken voor hun geloof. Je zou kunnen spreken van ownership en van het ontwikkelen van een volwassen geloof. Na afloop zijn er altijd mensen die ontroerd zijn. Omdat ze getuige zijn van het breken en delen van het eigen geloof, zo kwetsbaar en divers als het is?
Jos Moons sj is jezuïet, pastor en docent theologie aan de KU Leuven
Het artikel, de foto van de auteur en het logo zijn vrij te gebruiken voor parochiebladen en andere media.
Tip: Verwijs de lezer onder aan het artikel door naar deze site met de volgende zin: Ga voor meer informatie over het synodaal proces naar www.luisterendopweg.nl
